مختصری در مورد بخش مانه
بخش مانه شهرستان مانه و سملقان یکی از بخشهای بزرگ استان خراسان شمالی به شمارمیرود ، که با توجه به ثروت فراوان خدادادی (آب ، زمین ، مرتع و مردمانی سخت کوش ( از بخش های بسیار محروم و فقیر به شمار می رود .بخشدار این بخش در معرفی مانه گفت : با ارتقاء یافتن مانه و سملقان به شهرستان در شهریور سال 1380 ، بخش مانه نیز بعنوان یكی از بخشهای آن به مركزیت شهر پیش قلعه در تاریخ 22 / 11 / 80 ارتقاء یافت و شامل دهستانهای اترك و شیرین سو میباشد كه دهستان اترك با مركزیت پیش قلعه دارای 44 آبادی و دهستان شیرین سو با مركزیت روستای خرتوت دارای28 آبادی و در مجموع دارای جمعیتی بالغ بر 25443 نفر كه از این مجموع 12621 نفر مرد و 12822 نفر زن تشكیل میدهد .
بخش مانه دارای مسافتی حدود 2200 كیلومتر میباشد كه از نظر موقعیت جغرافیایی در شمال شهرستان مانه و سملقان قرار گرفته است . حداقل 400 متر و حداكثر 1600 متر از دریا ارتفاع دارد و از شرق با شهرستان بجنورد ، از شمال با كشور تركمنستان ، از غرب با استان گلستان ، از جنوب با بخش مركزی شهرستان هم مرز می باشد .
آثار تاریخی بخش مانه
بخش مانه از جمله سكونتگاههای تاریخی و قدیمی استان خراسان شمالی میباشد و قدمت تاریخی آن با توجه به آثار برجامانده كه به هزاره اول و دوم میلاد بر میگردد . از جمله آثار تاریخی بخش میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
1- تپه منبع آب روستای عشق آباد ( ثبت شده در آثارملی) دوران قبل از تاریخ اسلام
2 _تپه نالی گمی روستای عشق آباد – قرن هفتم و پنجم قبل از میلاد دوران اشكانی
3 – تپه گلور روستای آغمزار هزاره اول قبل از میلاد – اشكانی و اسلامی
4 – تپه وزیری روستای كیكانلو متعلق به هزاره اول و دوم قبل از میلاد
5 – غریب تپه واقع در شهر پیش قلعه ( ثبت شده در آثارملی) هزاره اول قبل از میلاد
6 – تپه بلند ( به گویش محلی ) در روستای برج زنگانلو متعلق به هزاره دوم و اول قبل میلاد
7 - آغ تپه در شهر پیش قلعه ( ثبت شده در آثارملی) و اواخر هزاره دوم و اول قبل از میلاد
8 – امام زاده اشرف كه در بین روستاهای قلندر تپه و حصه گاه قرار دارد این امام زاده در غرب روستای حصه گاه و بین این روستا و قلندر تپه میباشد .
9 – تپه قره آغاج كوشكی كیكانلو – دوران اسلامی
10 – تپه خرمنگاه – روستای اینجانلو - قرن نهم هجری قمری
11 – تیش تپه در روستای بازاره قارناس – هزاره دوم و اول قبل از میلاد
12 – خرابه های قدیمی پل روستای كیكانلو – دوران اشكانی و اسلامی
13 – تپه قلندر تپه – دوران اسلامی
14 – امام زاده مراد بخش روستای استاد
15 – تپه اسفیدان اواخر هزاره دوم دوران اشكانی و اسلامی
16 – تپه كهنه روستای محمد آباد – هزاره دوم و اول قبل میلاد – اشكانی قرن پنجم و ششم
17 – تپه باستانی سرخن روستای برج زنگانلو دوره اشكانی
18 – امام زاده قاسم (ع) روستای بازاره قارناس ( ثبت شده در آثارملی) روستای بازاره قارناس در 9 كیلومتری شهر پیش قلعه واقع گردیده است متأسفانه شجره نامه ای از این بقعه متبركه در دسترس نیست .
بخش مانه از جمله سكونتگاهای تاریخی و قدیمی استان خراسان شمالی می باشد و قدمت تاریخی آن به هزاره اول قبل از میلاد و به دوران اشكانیان و ساسانیان برمیگردد آثار و ابنیه تاریخی بجا مانده در شهر پیش قلعه و روستاهای بخش مانه دلیلی بر این مدعاست .
مانه نام یك جلگه وسیع است كه رودخانه اترك در بستر آن قرار دارد ، دهخدا معتقد است مانه همان مان است به معنی خانه و اسباب و ضروریات خانه و منزل میباشد . مانه نام محلی است در ولایت خراسان كه در بین ارمیان و سملقان است كه در بین مغرب و شمال بجنورد و رودخانه شاه آباد كه سر چشمه اش از كوه آلادغ است به سمت مغرب جریان دارد و ازمانه می گذرد . مانه دره ای است در بخش كرد نشین خراسان در سر شاخه رودخانه اترك ، این منطقه به عنوان دره ای خیلی عالی معروف میشود .
وجود اقوام مختلف با مذاهب تشیع و اهل تسنن برای منطقه مایه برکت است و الحمدالله ساکنان این بخش درکمال دوستی و مودت با یکدیگر زندگی می کنند که شاید نام زیبای گنجینه فرهنگها برازنده این منطقه باشد .
در خصوص زبان نیز دارای چهار زبان و گویش میباشد فارس ( تات) ، ترك ، كرد ( كرمانج ) وتركمن
اقتصاد بخش مانه
بخش مانه به لحاظ قابلیتهای خوبی كه در زمینه كشاورزی و دامداری دارد یكی از مهمترین قطبهای تأمین كننده محصولات زراعی و باغی و دامداری می باشد كه از جمله محصولات كشاورزی پنبه مرغوب – برنج اعلاء – گندم و جو( سیفی جات) – انگور و ... نشانگر قابلیتها و استعدادها در جهت رشد شكوفایی اقتصادی بر پایه شعار خود كفایی تلقی میگردد . شایان ذكر است كه بیش از 90% ساكنین بخش مانه به كشاورزی و دامداری و 10% بقیه به سایر مشاغل و حرفه مشغول هستند .
همچنین بخش مانه در بخش كشاورزی دارای 18000 هكتار زمینهای دیم و 13000 هكتار زمینهای آبی و 5560 هكتار بخش مسكونی و در بخش دامداری دارای 123000 رأس گوسفند و بز ، 7200 گاو و گوساله ، 850نفر شتر و 245 رأس اسب است .
جاذبه های طبیعی بخش مانه
از جاذبه ها و مكانهای دیدنی بخش مانه می توان به مكانهای ذیل كه از مناطق زیبا می باشند نام برد :1- چشمه گاوگل خرمده 2 – سد شیرین دره 3 – یامان یولی در نزدیكی روستای ارناوه در قسمت شمال و شمال شرق دهستان اترك واقع شده است
4 – دره چغور یورد در جنوب غربی روستای پوستین دوز دهستان اترك
5 – جنگل بزداغی در امتداد كوه بزداغی ) – روستای یموق ) دارای گیاهان دارویی – میوه های درختی – و از نظر كوه نوردی و حیات وحش نیز دارای اهمیت میباشد .
6 – قرقهای منابع طبیعی واقع در دره دوچنار – در نزدیكی یموق و كوه قلعه
7 – آغ چشمه – نزدیكی روستای یموق
صنایع دستی بخش مانه
بخش مانه با توجه به تركیب متنوع قومیتها صنایع دستی و كم نظیری قابل توجه است كه بر گرفته از ذهن خلاق ، اندیشه سیال و لطافت دستان هنرمندان است كه از جمله می توان به مواد ذیل اشاره كرد .
1 – فرش دستباف 2 – گلیم بافی 3 – جاجیم ، سفره كردی و پلاس بافی
4 – فرش و پشتی 5 – لباسهای كردی و تركمنی
برگرفته از هفته نامه ارمغان خراسان شمالی
نوشته شده در تاریخ سه شنبه 30 فروردین 1390 | توسط:
reza khavas | طبقه بندی:
عشق آباد، |